Evsizler, Sinn Féin’i iktidara taşır mı?

İrlanda’da 7 Haziran 2024’de yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerinin sonucunu kıta çapındaki bir sorun belirleyecek: Evsizler.

POLITICO’nun haberine göre İrlanda’nın başkenti Dublin’in merkezi kaldırımda uyuyanlarla dolu. Şiddetli konut sıkıntısı nedeniyle 10 yıl içinde evsizlerin sayısı dört kat artarak neredeyse 14 bine çıkmış durumda.

İrlanda’nın kritik seçmen grubu: Evsizler

Evsizler Avrupa’nın genelinde sabit bir adrese sahip olmadıkları için seçmen olarak kabul görmüyorlar. Avrupa ülkelerinin çoğunda kural şudur: Adres yoksa oy da yok.

Bu nedenle evsizler siyasi partiler tarafından gözardı edilen bir kitleye dönüşmüş durumda.

Bu sefer durum farklı. İrlanda’daki evsizler 7 Haziran’da AP seçimlerinde oy kullanabilecek. Bu karar, 2022’de hayır kurumlarının evsiz insanlara oy vermek için gerekli bir adres vermesine olanak tanıyan reformun sonucunda gerçekleşti.

İrlandalı aktivistler ve uzmanlar, barınma ve yaşam maliyetlerinin giderek arttığı bir dönemde evsiz seçmenlere yönelik bu fırsatın yasa koyucuları zorlayabileceğini ve bu kitlenin Avrupa Birliği sahnesinde artık görünür olabileceğini söylüyor.

Evsizlerin durumu ülkenin gündemine giremiyor. Durumdan etkilenenler haberlerde bile yer bulamadıklarını söylüyorlar.

Son yıllarda hükümet, hem evsizler hem de barınması gereken büyük bir göçmen ve mülteci akınını yönetemedi ve bu kitlenin bazıları çözümü İrlanda’nın başkentinde kamplar kurmakta buldu.

İktidarın planı: Herkes için konut

İrlanda’nın iktidar partisi Fianna Fáil’in konut sözcüsü Senatör Mary Fitzpatrick “10 yıllık bir planı uygulamaya koyduk: Herkes İçin Konut. Plan evsizliği ortadan kaldırmak için 2030 yılına kadar 300.000 ev teslim etmeyi hedefliyor. Plan, beş yıllık hükümet döneminde 20 milyar Euroluk devlet fonuyla desteklenecek. Bu, konut politikasında onlarca yıldır yapılan en büyük reform ve bu büyüklükte bir girişimde bulunan başka bir Avrupa ülkesi bilmiyorum” diyor.

Dublin’de ortalama ev fiyatları 430.000 Euro, kiralık daireler ise aylık ortalama 1.513 Euro. The Economist’e göre bu fiyatlar İrlanda’nın başkentini, Cenevre ve Londra’nın ardından geçen yıl en pahalı kiranın olduğu üçüncü Avrupa şehri haline getirdi . 

Sinn Féin anketlerde önde

Ipsos’un son anketine göre barınma, İrlanda Cumhuriyeti’nin 5 milyon insanı tarafından belirlenen en önemli sorun olup, göç, yaşam maliyeti ve sağlık hizmetleri gibi konuları açık ara geride bırakıyor .

Seçimlere çok az süre kala seçmenlerin çoğunluğu, “evsizlik krizinin çözümüne gerçekten yardımcı olacak bir partiye oy vermek istiyorum” diyor ve 7 Haziran’da hükümette yer almamış bir partiyi destekleyeceğini ifade ediyor. Bu İrlanda Cumhuriyet Ordusu ile tarihi bağları nedeniyle ana akım siyasetten uzun süredir uzak tutulan sol parti Sinn Féin’i gündeme getirmiş durumda.

Avrupa Parlamentosu’ndaki sol grubun bir parçası olan Sinn Féin, anketlerde yüzde 28’lik oy oranıyla Fine Gael’in (%18) ve Fianna Fáil’in (%15) önünde görünüyor.

İrlanda’daki evsizlerin sorunlarıyla ilgili çalışan bir STK olan Focus Ireland’da gönüllü çalışan 20 yaşındaki elektrik mühendisi James Flanagan deneyimlerini anlatmak için bir grupla Brüksel’e gitti ve Avrupa Evsizlikle Mücadele Platformu’nun deneyimli uzmanlar komitesine atandı.

Flanagan, hedefini “herkesin oy vermeyi hak ettiğini ve hiç kimsenin evsiz kalmayı hak etmediğini tüm dünyaya, özellikle de AB’ye duyurmak istiyorum” şeklinde ifade ediyor.